وقتی همه نگاهها به تلاش لحظهبهلحظه نیروهای امدادی برای مهار آتش در جنگلهای الیت مرزنآباد دوخته شده بود، همزمان پنج نقطه دیگر مازندران از جنگلهای رامسر و کلاردشت تا سوادکوه، آمل و گلوگاه طعمه حریق شد؛ هیرکانی در نبردی تمامعیار با آتش قرار گرفته است؛ وضعیتی که نشان میدهد خشکسالی و گردشگری غیرمسئولانه هر لحظه […]
وقتی همه نگاهها به تلاش لحظهبهلحظه نیروهای امدادی برای مهار آتش در جنگلهای الیت مرزنآباد دوخته شده بود، همزمان پنج نقطه دیگر مازندران از جنگلهای رامسر و کلاردشت تا سوادکوه، آمل و گلوگاه طعمه حریق شد؛ هیرکانی در نبردی تمامعیار با آتش قرار گرفته است؛ وضعیتی که نشان میدهد خشکسالی و گردشگری غیرمسئولانه هر لحظه در کمین زیستبوم طبیعی و تاریخی این دیار است.
تنها در ۴۸ ساعت گذشته، عرصههای جنگلی استان از غربیترین نقاط تا شرق، به دلیل خشکسالی و طبیعتگردی غیرمسئولانه، آسیب دیدند. کارشناسان میگویند حجم بالای برگهای خشک باعث پیشروی سریع آتش میشود و اگر در لحظات اولیه مهار نشود، اطفای آن دشوار خواهد بود.
اگرچه اکنون آتش در الیت و دیگر نقاط استان با تلاش نیروهای امدادی مهار شده و فروکش کرد، اما وضعیت نشان میدهد که جنگلهای هیرکانی، این میراث طبیعی و جهانی، تا بارش نخستین باران، هر لحظه در معرض تهدید هستند و کوچکترین بیاحتیاطی میتواند منجر به آتشسوزی شود. مراتع و جنگلها همچنان آماده شعلهور شدن هستند و هشدار کارشناسان مبنی بر پرهیز از حضور در طبیعت جدی است.
تجربه تلخ جنگل الیت؛ کارشناسان: باید به سمت قانونگرایی و مدیریت دقیق گردشگری برویم
در چنین شرایطی کارشناسان محیطزیست با اشاره به آتشسوزی گسترده جنگل الیت که بیش از دو هفته بسیاری از نیروهای اجرایی و امدادی را درگیر کرده است، تأکید دارند این اتفاق که بسیاری از پیامدهای آن جبرانناپذیر است، فرصت مناسبیست که جلوی حضور بیضابطه و افسارگسیخته گردشگران که اکوسیستم حساس هیرکانی را به خطر انداخته و در عمده آتشسوزیها ردپای عامل انسانی مشهود است، با وضع قوانین لازمالاجرایی گرفته شود.
در همین ارتباط لاله رییسی، کارشناس محیطزیست، به خبرنگار ایرنا گفت:جنگل هیرکانی تاب فشار جمعیت و حضور غیرمجاز گردشگران را ندارد، افزود: تجربه الیت نشان داد که هر گونه کوتاهی در نظارت و قانونگذاری میتواند منجر به تخریبهای جبرانناپذیر شود.
او تصریح کرد: در کشورهای دیگر برای حفظ زیستبومهای حساس، محدودیتهای جدی در ورود گردشگران اعمال میشود؛ از تعیین سقف روزانه بازدیدکنندگان در پارک ملی کومودو در اندونزی گرفته تا سیستم رزرو زمانی در پارک ملی راکیمانتین آمریکا و محدودیت ظرفیت بازدیدکننده در مناطق حفاظتشده اروپا و نیوزیلند.
این کارشناس محیطزیست تأکید کرد: مازندران نیز باید با الهام از این تجربهها، مسیرهای گردشگری مشخص، سقف روزانه بازدید و نظارت دقیق بر حضور گردشگران را در جنگلهای هیرکانی اجرا کند تا از تکرار فجایع مشابه جنگل الیت جلوگیری شود.
سه پایگاه اطفای حریق هوشمند برای هیرکانی مازندران
از سوی دیگر استاندار مازندران هم معتقد است به دلیل تداوم خشکسالی میبایست به سمت اقدامات هوشمندانهتر و دانش روز برای پیشگیری حرکت کردلاله رییسی، کارشناس محیطزیست،.
مهدی یونسی رستمی در بازدید از مناطق درگیر آتشسوزی در شرق استان از حضور و همکاری نیروهای امدادی و نقش مهمی که در کنترل اولیه آتش در پنج نقطه کلاردشت، مرزنآباد، گلوگاه و عباسآباد انجام شد، تقدیر کرد و گفت: جنگل برای ما تنها یک پوشش سبز نیست؛ هویت و شناسنامه استان و کشور است. جنگلها تنفس مازندراناند و نبود آنها موجب تشدید خشکسالی خواهد شد. با توجه به افزایش دما و کاهش بارشها، احتمال آتشسوزی در هر لحظه وجود دارد.
وی از برنامهریزی برای ایجاد زیرساختهای پایدار مقابله با آتشسوزی خبر داد و گفت: به دنبال ایجاد یک پایگاه اورژانسی اطفای حریق در استان هستم. قصد داریم مازندران را به سه بخش شرقی، مرکزی و غربی تقسیم کنیم و در هر بخش پایگاههای مجهز به سامانههای هوشمند و سنسورهای هشداردهنده مستقر کنیم؛ کاری که باید ۳۰ یا ۴۰ سال پیش انجام میشد.
استاندار مازندران افزود: ادامه خشکسالی و کاهش بارشها ما را ناگزیر به پیشگیری میکند. تنها راه، استفاده همزمان از توان مردم بومی و فناوریهای نوین است. تجهیزات پیشرفته باید جای ابزارهای سنتی را بگیرد.
یونسی رستمی با اشاره به وضعیت فعلی منطقه گفت: اگرچه آتش در برخی نقاط مهار اولیه شده، اما هنوز کندههایی در حال سوختن است و احتمال شعلهور شدن دوباره وجود دارد. تأمین تجهیزات لازم تا پایان امروز در دستور کار قرار گرفته است.
اگرچه آتشسوزی در الیت مرزنآباد ۵ شهر دیگر مازندران مهار شده اما به علت خشکسالی و حضور طبیعت گردها باعث شده هر لحظه بیم شعلهور شدن دوباره اتش وجود داشته باشد.
عرصههای جنگلی روستای “الیت” مرزن آباد در ۲ مرحله دچار آتش سوزی شد که مرحله نخست آن ۱۰ آبانماه جاری به وقوع پیوست که در نهایت پس از چند روز تلاش نیروهای امدادی، آتش مهار شد.
مرحله دوم آتش سوزی در جنگل های الیت مرزن آباد از شنبه گذشته آغاز شد و با به کارگیری چندین فروند بالگرد و تلاش نیروهای امدادی و مردمی، جنگل های این منطقه در حال خاموش شدن ۱۰۰ درصدی است.
وجود برگ و لاشه های خشک درختان از یک سو و صعب العبور بودن منطقه با شیب تند و همچنین وزش باد از سویی دیگر باعث شده بود تا عملیات اطفای آتش در جنگل های الیت باوجود تلاش نیروهای امدادی و گروه های مردمی و دوستداران محیط زیست با مشکل مواجه شود.
گرمای هوا از یک سو و صعبالعبور بودن منطقه و همچنین انباشت برگ و لاشه درختان خشک شده باعث شد تا جنگل های چالوس از ابتدای هفته گذشته در چندین نوبت دچار آتش سوزی شود.
مازندران دارای ۲ حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری یکی در ساری مرکز این استان و دیگری نیز در نوشهر غرب مازندران است.
حوزهٔ اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران ـ نوشهر با وسعتی بیش از ۶۶۰ هزار هکتار جنگل، مرتع و سواحل معادل ۲۸ درصد از مساحت مازندران را در بر دارد. شهرستان های نور، نوشهر، چالوس، عباس آباد، تنکابن، رامسر و کلاردشت از نظر حوزه منابع طبیعی زیر پوشش حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران – نوشهر هستند./ایرنا
